Klimaatadaptatie is een belangrijke onderwerp voor meerdere overheden. Daarom werken zij in regio’s samen aan de ontwikkeling van een Regionale Adaptatie Strategie (RAS). AT Osborne levert als adviseur een faciliterende bijdrage, onder meer voor het netwerk Water & Klimaat Zuidwest Utrecht.
Een RAS is een strategische document, gezamenlijk vastgelegd door de partijen van een regionale samenwerking. Vier thema’s staan centraal: het voorkomen van wateroverlast, het voorkomen van schade en verlies van levens bij overstromingen, het omgaan met droogte en het voorkomen van hittestress in steden. Opvallend is dat er voor een RAS geen cijfermatige of normeringsdoelstellingen zijn vastgelegd. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Regionale Energie Strategie (RES), waarbij de doelstelling (35 TJ in 2050) wel exact is omschreven. De vraag is dan hoe je precies invulling geeft aan een RAS.
Water & Klimaat Zuidwest Utrecht is een netwerk van 14 gemeenten, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, de veiligheidsregio en provincie Utrecht. Met hen werken wij als AT Osborne aan het vastleggen van een visie, ambities, streefbeelden en doelstellingen voor de regio op het gebied van klimaatadaptatie. De visie blinkt uit in eenvoud: samen werken aan een klimaatbestendig en water-robuuste regio in 2050. Het formuleren van concrete doelstellingen is noodzakelijk, maar minder eenvoudig. Om hier stappen in te zetten, hanteert AT Osborne een specifieke aanpak. De basis daarvan is dat wij de direct betrokken ambtenaren faciliteren en stimuleren om met elkaar tot de juiste formuleringen te komen.
De verdere invulling van de RAS voor Zuidwest Utrecht betreft de doelstellingen, de exacte formulering van de strategieën en de afspraken. Dit doen we in een twee stappen. Ten eerste ontwikkelen we samen met onze partners een streefbeeld: een visualisatie met foto’s en tekeningen van hoe een klimaatbestendige en water-robuuste regio er uit ziet. De tweede stap is dat we de begrippen klimaatbestendig en water-robuust betekenis geven in woorden en cijfers. Daarbij is het doel om, analoog aan de RES, een getalsmatige stip op de horizon te zetten.
Helaas gaat het hierbij niet om één getal, maar om een bonte verzameling van cijfers in allerlei verschillende situaties. Denk aan het begrip klimaatbestendig voor steden en dorpen. Betekent dit dat in 2050 alle tunnels toegankelijk moeten blijven bij een plensbui van 60, 70 of 80 mm per uur? Of betekent dit dat alleen de nieuwbouw droog blijft en dat 10, 20 of 30% van de bestaande bebouwing overlast mag ervaren? Hetzelfde geldt voor het begrip water-robuust in landelijk gebied. Betekent dit dat geen enkele boer of natuurgebied watertekort heeft tijdens de zomer? Of geldt dat dan alleen voor speciale gebieden en functies? Ook bij hittestress spelen dergelijke vragen. Accepteren we een aantal graden verschil in gevoelstemperatuur tussen stad en platteland? En hoeveel dan?
Aan de hand van dergelijke vragen geven we betekenis aan de woorden ‘klimaatbestendig en water-robuust in 2050’, en zetten we een heldere stip op de horizon voor de verschillende adaptatie strategieën.
‘Het klimaat verandert. De zomers zijn warmer en droger, tegelijkertijd vallen er meer piekbuien en stijgt de zeespiegel. We proberen de klimaatverandering zoveel mogelijk te vertragen, maar we moeten ons er ook op voorbereiden. Dat laatste betekent vooral: de buitenomgeving erop aanpassen en anders inrichten.’
Google+