Nederland wil in 2050 volledig circulair zijn. Het hoogwaardig hergebruiken van materialen is in de bouw nog niet gangbaar. Adviseur aanbestedingsrecht Joost Meuffels (30) weet opdrachtgevers en -nemers te bewegen om circulair bouwen mee te nemen in aanbestedingen. “Dat lukt door in gesprek te gaan en het toepassen van gebruikte materialen juridisch goed te borgen.”
De bouwsector heeft een grote rol en opgave richting een circulair Nederland. “Circulair bouwen kent uitdagingen, omdat het relatief nieuw is”, legt Joost uit. “Men aarzelt: want hoe zit het met garanties, risico’s, verzekeringen, de aansprakelijkheid en de kwaliteit bij het hoogwaardig toepassen van gebruikte materialen? Onbekend maakt onbemind. Dan grijpen opdrachtgevers terug op wat ze kennen.” Een vraag over toepassen van gebruikte dakpannen bij nieuwbouw was de trigger om uit te zoeken welke juridische mogelijkheden er zijn om gebruikte materialen in bouwprojecten te borgen. “De vraag is juist: hoe kunnen we wel circulair bouwen?”
Met collega Fanauw Hoppe, strategisch adviseur van AT Lawyers, schreef hij een whitepaper met juridische feiten en fabels over hoogwaardig hergebruik van materialen in de bouw. “We gaan in op veel gehoorde belemmeringen, door juridische mogelijkheden en voorbeelden uit de praktijk te laten zien.” Zoals het stalen donorskelet, dat bij de renovatie van de Hoogstraat in Rotterdam, na veelvuldige kwaliteitstesten succesvol is hergebruikt. “De whitepaper levert gesprekstof op”, merkt Joost. “Mensen reageren met nieuwe voorbeelden of vragen. Het is een levend document, dat vast nog eens een vervolg krijgt.”
Als zijn aanbestedingsexpertise in bouwprojecten gevraagd wordt, is het regelmatig Joost die over circulair bouwen begint. “Als ik hergebruik van materialen opper, merk ik dat dat opdrachtgevers aanzet tot nadenken. Opdrachtgevers willen wel, maar kennen de mogelijkheden vaak niet of maar beperkt. Maak gebruik van kennis en expertise die beschikbaar is”, is zijn advies. “Je kunt marktpartijen bijvoorbeeld uitdagen. Stel de vraag, ga de dialoog aan en laat de markt invulling geven aan een circulaire oplossing.”
En soms klopt een organisatie met circulaire wensen aan voor advies en ondersteuning bij de aanbesteding en contractering, zoals Alliander in 2020 voor de bouw van een nieuw regiokantoor. “Zijn duurzaamheidsambitie en -doelstellingen hebben we juridisch helpen vormgeven in de aanbestedingsdocumenten en contracten. Deze opdrachtgever wilde circulair bouwen en stak daar tijd, geld en energie in. We zijn samen met de markt in gesprek gegaan: dit is de budgetindicatie en dit is wat we minimaal willen. Laat maar zien wat nog meer kan.” Dat gebeurt (nog) weinig, wat dit project voor Joost ook bijzonder maakte om aan mee te werken.
In de twee jaar dat Joost bij AT Osborne werkt, heeft de privaat jurist zich ontwikkelt in aanbestedingsrecht. “Dat wilde ik graag: Hoe werken aanbestedingen? Hoe kunnen ze bijdragen aan een duurzamere wereld? Ik ben blij dat ik me bij AT Osborne daarin heb kunnen verdiepen. Door projecten te doen, maar ook door training en opleiding, zoals de leergang aanbestedingsrecht aan de VU Amsterdam. Ik krijg veel verantwoordelijkheid en ruimte om mijn werk te doen, en om kennis te delen, zoals met die whitepaper. Door de open cultuur is het makkelijk sparren met collega’s.”
“Sinds ik me verdiept heb in circulair bouwen, ben ik zelf ook de noodzaak gaan zien van hergebruik”, lacht hij. “Ik heb m’n onbruikbare fiets net laten opknappen in plaats van een nieuwe te kopen en oriënteer me nu op een ‘nieuwe’ refurbished telefoon. Ik hoop dat mijn werk opdrachtgevers helpt het belang van circulair bouwen in te zien én de mogelijkheden te gebruiken.”
Joost Meuffels
“Als duidelijk is dat juridisch een hoop kan, dan wordt circulair bouwen vast gangbaarder.”
Google+