Bouwkundige experts
hand in hand
met legal collega’s

Amsterdam UMC voegt de twee afdelingen Hematologie van de locaties AMC en VUmc samen op de locatie VUmc. Daar verrijst, op de 9e en bovenste etage van het beddenhuis, één nieuwe high care verpleegafdeling. Deze beschikt niet alleen over 38 bedden, maar ook over bijzondere voorzieningen zoals een lounge en een fitnessruimte met uitzicht over de stad. AT Osborne is al vanaf het begin in 2017 bij het project betrokken met diverse disciplines. Bouwkundige experts werken samen met legal collega’s.

Patiënten op een hematologie-afdeling ondergaan intensieve klinische behandelingen, zoals chemotherapie, radiotherapie, immunosuppressieve medicatie en stamceltransplantatie. Zij zijn hierdoor vaak kwetsbaar en verblijven langere tijd op de afdeling. Daarom verblijven de meeste patiënten op 1 persoonskamers, met alle privacy van dien. Maar er is ook voorzien in gemeenschappelijke ruimtes. Zo is er een lounge, voor patiënt en familiebezoek, en bevindt zich tussen de twee vleugels een fitnessruimte met uitzicht over Amsterdam. De omgeving en de beleving van de afdeling moeten als ‘healing environment’ bijdragen aan het herstel. Daarom wordt gebruik gemaakt van rustgevende kleuren en materialen met een hout-uitstraling. Het patiëntgebied is met een toegangssluis gescheiden van de ingang. Met de continue luchtdrukregeling en filtering biedt dit bescherming tegen infectieziekten.

Korte looplijnen

Ook aan de zorgprofessionals is gedacht. De hematologiepatiënten vragen om continue zorg, dus een prettige en efficiënte werkomgeving is extra belangrijk. Korte looplijnen zorgen ervoor dat het personeel zoveel mogelijk tijd aan de zorgtaken kan besteden. Zo bevinden zich om de 2 á 3 kamers opslagnissen met een kleine voorraad schoon linnen en medische hulpmiddelen. De werkplekken voor verpleegkundigen liggen centraal binnen het gesluisde afdelingsgebied. Op de uiteinden van de afdeling zijn kleinere ‘uitwerkplekken’ gecreëerd, voor bijvoorbeeld het bijwerken van patiëntendossiers. Een centraal blok herbergt de belangrijkste ondersteunende ruimten voor het spoelen, de medicatie, de schone voorraad van diverse acute medische hulpmiddelen en de opslag voor rollend materieel.

Wie doet wat?

Al deze voorzieningen en de indeling zijn tot stand gekomen in het Programma van Eisen en de ontwerpfase van het project. AT Osborne, zo vertelt consultant Robin Rudolphie, speelde daarin een begeleidende rol. “Vanuit die rol verbinden wij alle benodigde partijen aan elkaar en houden we de voortgang op stoom. We zorgen ervoor dat iedereen doet wat hij of zij moet doen, en formuleren waar nodig voorstellen voor de volgende stappen.” Een aandachtspunt vormde de demarcatie voor de inrichting. Binnen de afdelingen van het ziekenhuis was het onduidelijk wie wat betaalt en wie waarvoor verantwoordelijk is. Robin: “Hematologie gold daarin als de voorbeeldafdeling voor toekomstige verbouwingen. De demarcatie moest dus goed uitgezocht worden. Samen met de afdeling Huisvesting VUmc hebben we de lijst opgesteld en iedereen aan tafel gezet om duidelijke afspraken te maken. Dat werkte. Gelukkig maar, want anders kun je niet verder. Op een gegeven moment moet je bestellingen gaan plaatsen.”

‘Mock-up’

Een mooi moment in de ontwerpfase vormde het testen van het ontwerp door de gebruikers. Op werkelijke schaal werd een 1 persoonskamer nagebouwd. Medewerkers en patiënten kregen de gelegenheid om deze ‘mock-up’ te bezoeken. Via post-its konden zij hun opmerkingen kwijt. Dankzij deze methode, die AT Osborne ook bij andere projecten inzet, kwamen diverse verbeteringen tot stand. Zo werd de vaste bedbank onder het raam (‘rooming-in’, ofwel slaapplek voor bezoekers) vervangen door een verrijdbaar extra bed, om meer ruimte te creëren. Het succes van deze ‘mock-up’ in de ontwerpfase krijgt een vervolg in de bouwfase. De afdelingen Beheer en Hematologie zelf zullen een eerste 1 persoonskamer testen, om te kijken of alles op de goede plek hangt of staat. Het zijn immers de kleinste details die voor grote verschillen in functionaliteit en beleving kunnen zorgen. Pas na de test wordt de rest van de kamers gebouwd.

Een wereld op zich

AT Osborne heeft alles in huis om projecten zoals de bouw van een nieuwe ziekenhuisafdeling van A tot Z te begeleiden. Collega Miriam van Dalen en Robin Rudolpie werkten nauw samen: AT Osborne was betrokken bij het gehele planontwikkelingstraject, inclusief het opstellen van het Programma van Eisen, de selectie en contractering van ontwerpende partijen, de ontwerpbegeleiding plus de selectie en gunning van uitvoerende partijen én het opstellen en controleren van de investeringsramingen gedurende het project. Een bijzonder project, ook voor Robin zelf. Najaar 2017 rolde hij zo van de collegebanken (Bedrijfskunde, Nijmegen) dit enorme project in. “Als je nog nooit in of met een ziekenhuis hebt gewerkt, kun je je gewoon niet voorstellen hoe groot het is. Het vormt echt een wereld op zich. Er zijn veel verschillende partijen aanwezig. Je moet leren hoe je daarmee om moet gaan, wie waarvoor verantwoordelijk is en vervolgens hoe je dat moet aansturen richting het gewenste resultaat. Uiteraard werd ik in het begin begeleid door een ervaren collega. Van hem heb ik de kneepjes van het vak geleerd.”

Gefaseerde bouw

Eind september 2021 is de bouw van de eerste van twee vleugels van start gegaan. De vleugels worden om de beurt gebouwd, omdat de ondergelegen verdiepingen leeg moeten zijn vanwege de overlast van geluid, trillingen en neerdwarrelend stof. Er is te weinig ruimte in het ziekenhuis om de twee ondergelegen afdelingen tegelijk ergens anders in het ziekenhuis te huisvesten. Zodra de eerste vleugel gereed is, start de bouw van de tweede vleugel. De oplevering daarvan staat op de agenda voor het eerste kwartaal van 2023. Vanaf dat moment beschikt het Amsterdam UMC over een nieuwe high care en high tech hematologie afdeling, met alle voorzieningen om de zorg voor een groep kwetsbare patiënten zo aangenaam en goed mogelijk te kunnen aanbieden.