Toen in 2013 alle 26 politiekorpsen fuseerden tot één Nationale Politie, ontstond de grootste organisatie in het publieke domein van Nederland. Die telt niet alleen ruim 75.000 medewerkers, maar ook ruim 1,9 miljoen vierkante meter aan vastgoed verspreid over vele honderden gebouwen. De sector Huisvesting van het Politie Dienstencentrum (PDC) slaagde er sindsdien in om samen met de lokale politieonderdelen vele huisvestingsprojecten te ontwikkelen en te voltooien. Toch begon het na de eerste jaren te wringen. “De Nationale Politie is een product van de tekentafel”, analyseert senior consultant Willem van der Schoor van AT Osborne. “Men heeft het best mogelijke plan bedacht, maar vervolgens zie je dat de praktijk daarvan afwijkt. Zo’n grote organisatie, met zo’n enorme vastgoedportefeuille en huisvestingsvraag, heeft niet alleen een duidelijke strategie nodig, maar ook de kennis, kunde en capaciteit om dat beheersbaar tot uitvoering te brengen.”
Om die kennis, kunde en capaciteit uit te breiden, sloot de Nationale Politie in 2020 een raamcontract af met het consortium Smart4NP. De ‘4’ staat naast AT Osborne voor de bureaus Aestate en Republiq en kennisnetwerk SWP. Zij houden zich voornamelijk bezig met het vastgoed zelf, terwijl AT Osborne zich met name richt op de organisatieverandering en cultuurontwikkeling die ervoor nodig zijn om de huisvestings- en vastgoedorganisatie van de politie naar een hoger niveau te tillen. Wat vormde in de oude situatie het grootste probleem? Willem: “De interne organisatie was niet robuust en gezaghebbend genoeg om de huisvesting en het vastgoed solide aan te sturen. Daardoor bepaalden de lokale politieorganisaties de projecten, de resultaten en het kostenniveau. De haalbaarheid, de maakbaarheid maar ook de betaalbaarheid kwamen onder druk te staan. Er ontstonden problemen ten aanzien van de beheersbaarheid van het totale budget.” Willem werkt, met vijf á zes AT Osborne collega’s, aan een structurele verbetering van de situatie. “Wat is een logische plek voor het vastgoed- en huisvestingsbeleid en de strategie? Hoe betrek je daar de korpsleiding bij, en het management van de politie-eenheden? Het gaat erom de hele governance te herdefiniëren. Dat is binnen dat enorme radarwerk van de Nationale Politie een complexe opgave.”
Binnen een dergelijke complexiteit is het zaak zorgvuldig te manoeuvreren. “Je moet op het goede moment op de goede manier het gesprek aan gaan met de korpsleiding en de leiding van de eenheden en het PDC. Het gaat erom dat je op het allerhoogste niveau een volwaardige gesprekspartner bent, die tegenspraak kan geven en het niet schuwt om de waarheid onder woorden te brengen. Als je binnen een organisatie als deze iets wil veranderen, moet je van goeden huize komen.” In 2022 sloegen Willem, zijn collega’s en medewerkers van de Politie zelf een flinke mijlpaal in de grond, met het schrijven van het Programmaplan Toekomstbestendige Huisvesting Politie. Als één van de beoogde resultaten van dat programma krijgt de sector Huisvesting & Vastgoed van het PDC een zwaardere en zelfstandiger positie. Het plan is inmiddels volledig geaccepteerd en op alle onderdelen in uitvoering. “Daar spreekt waardering voor onze bijdragen uit. Die bleek overigens ook al uit de diverse andere tussentijdse opdrachtevaluaties, waarbij we als consortium gemiddeld een 8.7 scoorden.”
Het valt Willem op dat hij, zijn AT Osborne-collega’s en de consortiumpartners, vanaf het begin meer dan welkom zijn bij de politie. “Dat maak je ook wel eens anders mee. Dan zien sommige onderdelen van een staande organisatie je als een bedreiging van buitenaf die ook nog eens veel geld kost. Bij de politie is daar geen sprake van. Wij hebben dan ook een enorme bak aan kennis en ervaring in te brengen, waar de opdrachtgever echt iets aan heeft. Daarbij maken wij goed gebruik van de expertise die we elders in de publieke sector hebben opgedaan. Die kunnen wij hier weer mooi ter beschikking stellen.” Wat deze opdracht voor Willem persoonlijk extra interessant maakt, is dat hij alle gelegenheid heeft om bij te dragen aan de ontwikkeling van iets minder ervaren collega’s, van zowel AT Osborne als de opdrachtgever. “Hoe ga je relaties aan, waar moet je op letten, hoe ben je persoonlijk effectief … het zijn vragen die ik graag help beantwoorden, want ik ben oprecht geïnteresseerd in het ontwikkelen en benutten van talenten in mensen.”
Het raamcontract van Smart4NP loopt nog minstens drie jaar door. Per 1 maart zit Willem zelf aan de ontvangende kant, om samen met het Hoofd van de sector Huisvesting & Vastgoed alle veranderingen in goede banen te leiden. “Zo kan ik er in het komende jaar zelf concreet aan blijven meewerken om de huisvesting van de Nationale Politie maakbaar, haalbaar en betaalbaar te houden.”
Willem van der Schoor
Google+